İrlanda'ya geldiğiniz andan itibaren Türkiye ehliyetinizin 1 yıllık geçerliliği var. Dilediğiniz gibi araba kiralayabilir, Gocar, Yuko gibi servislere üye olabilir ve hiç bir kısıtlama olmadan kullanabilirsiniz.
Geldikten (kağıt üsünde) 366 gün sonra bu haklarınızdan mahrum olup İrlanda ehliyeti almış olmanız gerekiyor. Maalesef İrlanda ve Türkiye arasında ehliyet değişimi anlaşması yok. Veya bazı AB ülkelerinde olduğu gibi Critical Skills sahiplerine değiştirme hakkı verilmemiş durumda. Bu yüzden tüm prosedüre en baştan başvurmak gerekiyor.
Peki hocam ben duydum bir arkadaş 5 yıldır oradaymış hala sorulunca Türkiye ehliyetini gösteriyormuş. Doğrudur, araba kiralayacaksanız bile örneğin firmalar kaç senedir burada olduğunuzu sorgulamayabiliyor. Yalniz Allah muhafaza çok ufak bir kazaya karışmanız durumunda sonuçlarının oldukça ağır olabileceğini dikkate alarak, ilk başta çok uzun ve külfetli gözüken işlemlerin gözünüzü korkutmasına fırsat vermeden hazır ehliyetininizin geçerli olduğu ilk senede halletmek en iyisi.
Tüm adımlar şu bağlantıda baştan aşağı anlatıyor fakat bizim gibi yurtdışından gelenler için birkaç nüans var onları aşağıda açıklayacağım.
Adımlar Türkiye'dekine benzer şekilde bir teori testi geçmek, sonrasında direksiyon dersi almak ve direksiyon sınavına girmek şeklinde özetlenebilir. Fakat süreci uzatan şeyler, tüm bu adımlar için randevu alma gerekliliği. Teori testlerine ek olarak learner permit ve sürücü ehliyeti kartlarını çıkarmak için de yine randevu almayı ekleyince (walk-in de kabul edilse de saatlere malolabilir) süreç 5-6 kez farklı yerlerden randevu kovalamakla uzayabiliyor. Ben de süreci hızlandırmak için bir kaç tüyo vermeye çalışacağım.
Öncelikle Driver Theory Teste girip geçmeniz gerekiyor. Bizdeki gibi soruların cevapların kırk yıldır aynı olduğu belli merkezlerde bilgisayar başında girdiğiniz yarım saatlik bir test. Her kitapçıda satılan Rules of the Road u okumaya ek olarak çıkan soruları ezberlemek en etkili yöntem.
https://theorytest.ie/book-your-theory-test/
Testi geçtik şimdi Learner Permit kartını çıkartacağız. Bunun için gerekli belgelerle bir NDLS merkezine başvuracağız. Burada kritik parça Göz muayenesi raporu. "Yahu ne var, her gözlükçü dükkanından alamıyor muyuz" demeyin. Zira bunların da bir çoğu randevu almanızı istiyor (çoğunlukla bir hafta sonraya).
Göz raporunu da aldık NDLS merkezine başvuruyoruz Walk-in gidebilirsiniz ama tavsiyem randevu almaniz.
Learner Permit Kartımız geldi artık Direksiyon dersi almaya haziriz. Bu noktada biz diğer ülkelerden gelen 'tecrübeli' sürücüler için gelen istisnadan faydalanmak istiyorsak şu adımları izliyoruz.
İstisna iki şey sunuyor, birincisi direksiyon sınavına girmek için learner permiti aldıktan sonraki 6 aylık bekleme süresini kaldırıyor (fakat şu anki birikmelerden dolayı o 6 ay eninde sonunda geçebilir) bir de 12 saatlik mecburi dersi 6 saate indiriyor. Aşağıdaki linkte detaylar mevcut. Bizim açımızdan yapılması gereken, Büyükelçiliğe başvurarak (ister bizzat, ister postayla) bir letter of entitlement alıyorsunuz. Postayla başvuru için bir zarfa 18euro, dilekçe ve ehliyet fotokopinizi ve 9 euro registered post etiketi koyup Büyükelçiliğe göndermeniz gerekli. Siz başvururken prosedürün değişme ihtimaline karşılık Büyükelçilikle önceden iletişime geçmekte fayda var.
Sonra bu letter ile Türkiye ehliyetinizi ilgili adrese postalayıp RSAnin size OK Reduced EDT kabul edilmiştir mektubunu ulaştırmasını bekliyorsunuz. Bu mektup ile artık sadece 6 saatlik dersle EDTyi tamamlayabilir ve 6 ay beklemeden direksiyon sınavına girebilirsiniz.
Direksiyon dersi mi? Ben yolların ustasıyım, hem burada da 2 saat ders verip tamamladı gösteren hocalar varmış?
Size kalmış. Ben olsam o 6 saatin suyunu çıkarıp direksiyon hocasından alabildiğim tüm tüyoları alırım. Zira burada direksiyon sınavını ilk seferde geçmek pek yaygın görülen bir şey deği. Özellikle affedilmez görülen belli hataları yapmanız durumunda (ki bazıları Türkiye'de norm kabul edilebilecek hareketler) sınavdan kalmanız ve sürecin uzaması, ekstra zaman, maliyet ve külfete dönüşmesi olası.
Bir diğer önerim de direksiyon hocası seçerken "en ucuzu" hedeflememeniz. Çevrenizde insanlara sorduğunuzda direksiyon hocasını tavsiye eden pek kişi bulamamanız olası ve çoğunlukla da hocasını iyi anan bulmak zor. O yüzden tavsiyem Facebook, Google vs sayfası ve gerçek kullanıcı yorumları olan hocaları bulmaya çalışmanız.
Dersleri tamamlayinca direksiyon hocası sistemde sınava hazır olduğunuzu işaretliyor ve siz yine Direksiyon Sınavı için bir appoçintmenta başvuruyorsunuz. Sistem iki seçenek sunuyor, biri tipik olarak size ileri bir tarih için (diyelim 3 ay sonrası için) 3 seçenek vermek üstüne. Size yaklaşık 2 hafta önce bir mail geliyor ve gmasize uygun zamanı seçmeniz isteniyor.
Diğeri ise cancellation list e kayıt olmak. Bu durumda size bir cancellation durumunda tek bir saat ve tarih veriliyor ve kabul ederseniz giriyorsunuz. Yanlış bilmiyorsam bunu erteleme şansınız yok.
Direksiyon sınavını geçtikten sonra aldığınız belgeyle tekrar NDLS başvurup Driving licence başvurunuzu yapıyorsunuz. Ben randevumu direksiyon sınavının hemen ertesine alıp başvurumu aynı gün yapmıştım.
Tüm bu sürecin sonunda İrlanda Ehliyetinize kavuşmuş oluyorsunuz, şimdiden tebrikler. Artık arabanızdaki L etiketini N ile değiştirebilirsiniz :)
En çok sorulan sorulardan biri tüm bu sürecin yaklaşık ne kadar maliyeti oldugu: onu da şu şekilde özetleyebilirim:
theory test fee 45goz testi 15
learner permit card 35
driving test 85
driving license 55
dersler haric : 235 euro
dersler
6 saat edt : 210
pretest and car booking at test day 120
2 hour pretest practice 80
gocar booking for study ~5 hours 50
sum 460
total = ~700 euro
